Vào tháng 8 - 9 hàng năm, khi trời bắt đầu chuyển sang tiết thu cũng là lúc na bắt đầu vào chính vụ. Loại quả này có vị ngọt tự nhiên, thích hợp để làm bữa ăn tráng miêng hoặc sử dụng làm sinh tố, dầm kem đều rất ngon.
Quả na chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể như vitamin C, kali, chất xơ, carbohydrates... Đáng chú ý, na không chứa chất béo bão hòa và cholesterol, hàm lượng natri thấp.
Trong Đông y, quả na có vị ngọt, hơi chua, tính ấm, dùng đễ chữa đái tháo, tiêu khát, nhọt vú…, tốt cho người già, trẻ nhỏ, người mới ốm dậy và phụ sau sinh.
Vốn là loại quả lành tính, thơm ngon bổ dưỡng như vậy, na được rất nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, khi ăn na, bạn chú ý loại bỏ phần hạt vì bộ phận này chứa chất độc, có thể gây ngộ độc đường tiêu hóa nếu nuốt phải.
Nếu dính vào mắt, độc tố trong hạt na có thể gây bỏng mắt, bỏng biểu mô giác mạc. Nếu không sơ cứu kịp thời và chữa trị đúng cách thì sẽ dẫn đến viêm loét giác mạc, nguy cơ bị mù lòa vĩnh viễn.
Trong trường hợp độc tố trong hạt na dính lên da, nhất là dính vào vết thương hở trên da thì sẽ gây lở loét, viêm nhiễm nặng nề, thậm chí gây hủy hoại da.
Theo cảnh báo của các chuyên gia y tế, độ tố trong một hạt na có thể giết chết một con côn trùng. Được biết, đã có một nghiên cứu sử dụng hạt na để tiêu diệt côn trùng, sâu bọ chuyên đục cây.
Ông cha ta xưa đều dùng hạt na rang lên, rồi nấu lấy nước gội đầu cho con để tiêu diệt chấy rận, chính là chất độc từ hạt na đã phát huy tác dụng. Tuy nhiên, hành động này rất nguy hiểm, không nên làm vì chỉ cần sơ sẩy để nước hạt na dính vào mắt sẽ gây bỏng nghiêm trọng, tổn thương mắt của trẻ.
Mặc dù hạt na rất độc nhưng trường hợp ngộ độc chỉ xảy ra khi hạt đã bị dập nát. Do đó, nếu vô tình nuốt phải hạt na khi ăn thì bạn không cần quá lo lắng. Hạt na có vỏ dày và rất cứng, ngăn không cho độc tố phát huy tác dụng và sẽ được đào thải ra cùng phân nên thường không nguy hại cho cơ thể.
Thế nhưng, bạn vẫn nên hết sức cẩn thận khi ăn na vì nếu chẳng may cắn dập hạt na thì sẽ rất nguy hiểm. Đặc biệt là với trẻ nhỏ, cha mẹ không nên để con tự ăn na, cần tách hạt ra khỏi thịt na ngay từ đầu để tránh trường hợp trẻ cắn và nuốt phải hạt na.
Một số sai lầm khác khi ăn na
- Người suy thận không nên ăn nhiều na vì đây là thực phẩm giàu kali, không tốt cho người mắc bệnh thận.
- Không nên ăn na chưa chín kỹ vì những loại này thường có chứa chất tannin, có thể gây táo bón, khó tiêu.
- Không nên ăn quá 2 quả na/ngày vì ăn nhiều sẽ gây nóng trong khiến da nổi mụn, táo bón.
- Na là loại quả chứa nhiều đường nên người thừa cân, béo phì không nên ăn nhiều. Ngoài ra, những người mắc bệnh tiểu đường, đặc biệt là phụ nữ mang thai có tiền sử bệnh tiểu đường cũng không nên ăn na.
- Khi ăn na, cần quan sát kỹ, tránh ăn na có giòi vì có thể gây đau bụng sau ăn.
- Những quả na có mắt thâm đen sì, vỏ cứng nhắc, vị đã ủng cũng dễ nhiễm khuẩn, gây ngộ độc nên tốt nhất đừng ăn.
